Składka na ubezpieczenie zdrowotne według "Polskiego Ładu"

Podstawową rewolucją, która zawarta jest w zmianach przepisów określanych nazwą „Polski Ład” jest zlikwidowanie odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy jej wymiaru oraz modyfikacja dotycząca sposobu naliczania tej składki, która w 2022 roku będzie zależna od sposobu rozliczania i wysokości osiąganych dochodów lub przychodów przedsiębiorcy.
W 2021 r. właściciele firm płacili składkę zdrowotną w wysokości 381,81 zł. Skąd ta kwota? Jest to 9% podstawy wymiaru składki, która odpowiada 75% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale 2020 roku, z czego od podatku odliczali 328,78 zł (co stanowiło 7,75% tej podstawy). Dzięki temu rzeczywisty koszt wynosił tylko 53,03 zł.

W roku 2022 nie będzie już możliwości odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne od podatku. Podstawą obliczenia składki będzie, co do zasady, dochód z działalności gospodarczej (różnica między osiągniętymi przychodami, a poniesionymi kosztami ich uzyskania), pomniejszona o kwotę opłaconych składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Dla przedsiębiorców rozliczających się z podatku na zasadach ogólnych będzie ona wynosić 9% dochodu, a dla osób opłacających liniowy PIT - 4,9% dochodu.
Dochód stanowiący podstawę wymiaru składki zdrowotnej będzie wyliczany narastająco w następujący sposób:
- dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu to różnica między osiągniętymi przychodami, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, pomniejszany o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłacone w danym miesiącu;
- dochód za kolejne miesiące to różnica między sumą przychodów osiągniętych od początku roku i sumą kosztów uzyskania tych przychodów poniesionych od początku roku. Tak ustalony dochód jest pomniejszany o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzednie i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach.
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej w danym miesiącu nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia obowiązującego od 1 stycznia danego roku (w 2022 r. będzie to 3010 zł). Jeżeli ubezpieczony prowadzi więcej niż jedną pozarolniczą działalność, to składka na ubezpieczenie zdrowotne będzie opłacana od sumy dochodów.
Wysokość składki zdrowotnej osoby rozliczającej się według zasad ogólnych lub według stawki liniowej 19%, będzie ściśle związana z jego miesięcznym dochodem.

Natomiast osoby rozliczające się na zasadach ryczałtu będą opłacały składkę na ubezpieczenie zdrowotne w trzech stawkach. Wyniesie ona 9% podstawy zależnej od sumy przychodów z poprzedniego roku. Podstawy będą wynosiły:

- 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przy rocznych przychodach nieprzekraczających 60 tys. zł,
- 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przy rocznych przychodach w przedziale od 60 tys. zł do 300 tys. zł,
- 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przy rocznych przychodach przekraczających 300 tys. zł.

Przychody w przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ryczałtu mogą być pomniejszone o opłacone składki na ubezpieczenie społeczne, jednak pod warunkiem, że nie zostały one zaliczone do kosztów lub odliczone od dochodu.
Co ważne w styczniu 2022 r. podstawa składki zdrowotnej będzie ustalana na dotychczasowych zasadach, natomiast nowe sposoby rozliczeń zaczną obowiązywać od 1 lutego 2022 r.